SPRAWA BARDZIEJ ZASADNICZA

Sprawą bardziej zasadniczą tak dla przeszłych, jak dla nowszych autorytetów jest to, że zawsze powstają one i utrzymują się w kontekście szerszych warunków kulturowych i społecznych. Autorytetu Durk­heima i roli jego szkoły na przełomie XIX i XX w. niepodobna w pełni objaśnić bez powiązania Durkheimowskiego kręgu z ideologicznymi tenden­cjami epoki i ówczesną dominacją określonych sił ideowo-społecznych we Francji, co oczywiście bynajmniej nie oznacza, by autorytet ten miał być sprowadzany do ideowo-kulturalnego kontekstu. Nie musimy sądzić jednak, by to, co się wyraźnie zaznacza w naukach społecznych lub w pewnych gałęziach humanistyki; miało ograniczać się wyłącznie do nich. Autorytet Newtona był głęboko ugruntowany w sferze czysto naukowej i w tej sfe­rze miał racjonalne uzasadnienia, jednakże mechanistyczne koncepcje Newto­na odpowiadały nie tylko ówczesnym kanonom poznania fizycznego. W okre­sie oświecenia stawały się one przydatnym podłożem ‘idei filozoficznych, kulturowych, społecznych w nierównie szerszym zasięgu.